Customize Consent Preferences

We use cookies to help you navigate efficiently and perform certain functions. You will find detailed information about all cookies under each consent category below.

The cookies that are categorized as "Necessary" are stored on your browser as they are essential for enabling the basic functionalities of the site. ... 

Always Active

Necessary cookies are required to enable the basic features of this site, such as providing secure log-in or adjusting your consent preferences. These cookies do not store any personally identifiable data.

No cookies to display.

Functional cookies help perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collecting feedback, and other third-party features.

No cookies to display.

Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics such as the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.

No cookies to display.

Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.

No cookies to display.

Advertisement cookies are used to provide visitors with customized advertisements based on the pages you visited previously and to analyze the effectiveness of the ad campaigns.

No cookies to display.

Život i stvaralaštvo

STANISLAV BINIČKI (1872-1942) zauzima visoko mesto u istoriji naše muzičke kulture, a njegova delatnost može se posmatrati na stvaralačkom, izvođačkom i pedagoškom nivou.

Rođen je 1872. godine u selu Jasika kod Kruševca. Prva muzička znanja i praksu Stanislav Binički stiče tokom gimnazijskog školovanja.

Po položenoj maturi upisuje se na Filozofski fakultet u Beogradu, gde nastupa kao pevač u Akademskom pevačkom društvu Obilić i Beogradskom pevačkom društvu, a sam osniva Muzičko društvo, koje ima za cilj da neguje instrumentalnu i orkestarsku muziku. Posle završetka studija, Binički radi kao predavač u leskovačkoj Gimnaziji. Godine 1895. odlazi u Minhen, gde na Muzičkoj akademiji studira solo pevanje kao i kompoziciju kod tadašnjeg Mokranjčevog profesora J. Rajnbergera. Poslednjih godin

a njegovih studija u Minhenu, izvode se u tom gradu i neke njegove kompozicije (horovi na stihove nemačkih pesnika). Završivši muzičko školovanje u Minhenu, Binički se 1899. godine vraća u Beograd, gde učestvuje u osnivanju Srpske muzičke škole. Postaje dirigent tada formiranog Beogradskog vojnog orkestra sa kojim priređuje i prve redovne koncerte. Uporedo sa tim, radi kao horovođa više pevačkih društava. Sa pevačkim društvom Stanković ostvaruje prva beogradska izvođenja velikih vokalno- instrumentalnih dela kao što su Hendlovi oratorijumi Stvaranje sveta i Sedam Hristovih reči, Betovenova Deveta simfonija, Hristićevo Vaskrsenje itd. Sa ovim ansamblom gostuje u Rusiji 1911. godine. Iste godine postaje i prvi direktor tada osnovane Muzičke škole “Stanković”.

Pred Prvi svetski rat, uz saradnju svoje supruge – pevačice Miroslave Binički, korepetitora i horovođe, Binički sprema i diriguje operske predstave u Narodnom pozorištu u Beogradu (Trubadur, Toska, Čarobni strelac, i dr.). Za vreme rata se kao vojni kapelnik povlači zajedno sa srpskom vojskom preko Albanije i Krfa, i dolazi u Francusku, gde sa Orkestrom Kraljeve garde priređuje česte koncerte. Posle rata, kao direktor i profesor radi u školi “Stanković”, a 1912. godine postaje prvi direktor, tada osnovane, stalne Opere Narodnog pozorišta. Godine 1924. prestaje javna umetnička delatnost Stanislava Biničkog. Umro je u Beogradu 1942. godine.

Sa Beogradskim vojnim orkestrom, 1899. godine, Binički izvodi svoje prvo orkestarsko delo Iz mog zavičaja, pisano na bazi narodnih motiva. Ubrzo zatim počinje i njegovo interesovanje za pozorišnu muziku za koju ostaje vezan tokom cele svoje umetničke karijere. Posle uvertire i scenske muzike za Nušićevu programsku bajku LJiljan i omorika (1900) nastaju uvertira i simfonijski intermeco i za Vojinovićevu dramu Ekvinocio (1903) u kojima Binički ispoljava svoje sposobnosti muzičkog dramatičara. Uvertira, a naročito intermeco, predstavljaju u stvari programske kompozicije u kojima Binički u oštrim kontrastima između Adagia (Zatišje pred buru) i Allegro con fuoco dočarava elementarnu psihološku dramu kojom je Ekvinocio prožet. U odnosu na pomenuta dela, znatno manje umetničke vrednosti je muzika koju je napisao za Nušićevu komediju Put oko sveta i dramu Nahod, kao i za Tašanu Bore Stankovića.

Opera Na uranku, komponovana takođe na tekst Branislava Nušića, u stvari je mladalački pokušaj, kako mladog autora u oblasti nacionalne drame, tako i njegovog muzičkog tvorca u domenu opere.

Solo pesme – ciklus Mijatovke ( u stvari pesme iz okoline Vranja, a ciklus je tako nazvan po popularnom gradskom pevaču amateru Mijatoviću) i Pesme iz južne Srbije spadaju u grupu tradicionalno harmonizovanih narodnih melodija sa elementima gradsko-sevdalinskog folklora. Originalne solo pesme na stihove J. J. Zmaja, Alekse Šantića i Jovana Ilića pripadaju čistoj ljubavnoj lirici i u njima se najočitije odražava stil Beogradske škole i građansko sentimentalni ton, naročito u pesmama Grivna, Kad ja videh oči tvoje, Da su meni oči tvoje, Pod jorgovanom itd. U horskim kompozicijama Binički je jednim delom (u ciklusu Tetovke) sledio Mokranjčev uzor, dok je u drugima, pisanim na stihove pesnika Milorada Petrovića – Seljančice, dao originalan ciklus od šest pesama. U stvaralaštvu Biničkog značajno mesto zauzimaju i duhovne kompozicije. Kao višegodišnji vojni kapelnik komponovao je i vojne marševe od kojih je najpoznatiji Marš na Drinu. Iako je najznačajnije rezultate postigao na izvođačkom i organizatorskom polju, Binički i kao kompozitor zauzima značajno mesto u istoriji srpske muzike, čineći prelaz između generacije Marinkovića i Mokranjca, orijentisane ka vokalnoj muzici i grupe stvaralaca koji započinju negovanje većih instrumentalnih i scenskih dela ( Konjović, Milojević, Hristić).

Ceneći zasluge Stanislava Biničkog na širenju muzičke kulture i organizovanju muzičkog života u Srbiji, Narodni odbor Opštine Leskovac, 1959. godine dodelio je Muzičkoj školi ime ovog poznatog kompozitora koje ona sa ponosom nosi više od pola veka.